اثر آفات کشهای کشاورزی
زنبور عسل (Apis mellifera)، موجودی کوچک با دنیایی بینهایت پیچیده و منظم، یکی از شگفتانگیزترین و حیاتیترین حشرات روی کره زمین است. این موجود نه تنها به خاطر تولید عسل، موم و سایر محصولات ارزشمند کندو شناخته میشود، بلکه به عنوان مهمترین گردهافشان طبیعت، نقشی غیرقابل جایگزین در بقای اکوسیستمها و تأمین غذای انسان ایفا میکند. زندگی زنبور عسل، نمونهای بینظیر از همکاری، فداکاری و سازماندهی اجتماعی است.
ساختار کلنی: یک اَبَرارگانیسم اجتماعی
یک کلنی زنبور عسل مانند یک “اَبَرارگانیسم” عمل میکند؛ یعنی تمام اعضا به قدری به هم وابسته و هماهنگ هستند که کلنی به مثابه یک موجود زنده واحد عمل میکند. هر کلنی از سه نوع زنبور تشکیل شده است که هر کدام وظایف مشخص و حیاتی خود را دارند:
۱. ملکه (The Queen):
- قلب تپنده کلنی: در هر کندو تنها یک ملکه وجود دارد. او بزرگترین زنبور کلنی است و تنها وظیفهاش تخمگذاری است.
- ماشین تخمگذاری: یک ملکه سالم در اوج فعالیت خود (فصل بهار و تابستان) میتواند روزانه تا ۲۰۰۰ تخم بگذارد، که وزن این تعداد تخم از وزن خود ملکه بیشتر است.
- کنترل کلنی با فرومون: ملکه مادهای شیمیایی به نام “فرومون ملکه” (Queen Mandibular Pheromone) ترشح میکند که در سراسر کندو پخش میشود. این فرومون به زنبورهای کارگر “خبر” میدهد که ملکه زنده و سالم است، از تخمگذاری کارگرها جلوگیری میکند و حس اتحاد و آرامش را در کلنی برقرار میسازد.
- طول عمر: ملکه میتواند بین ۳ تا ۵ سال عمر کند.
- خرید نوار کنه
- بهترین نوار کنه
آیا میدانستید محصولات کشاورزی و زنبورعسل وابستگی شدیدی دارند؟لازم به ذکر است اکثر کشاورزان و محصولات انها به صورت گرده افشان به وجود می آیند که 80 درصد این کار به عهده ی زنبورعسل میباشد.با انجام این کار مهم توسط زنبورعسل باز هم برخی اقدامات کشاورزان در موقع نامناسب باعث تلفات زیادی برای زنبوردارن میشود.این تلفات توسط کشاورزان به صورت زیر اتفاق می افتد.
1-استفاده از سموم حشره کش که بر روی زنبور نیز اثر می گذارد
2-زمان نامناسب سم پاشی
با استفاده از روش های بالا سالانه هزاران کندو در ایران و جهان تلف میشوند.
زنبورعسل و فواید ان
این جمله را باید باور کنیم که بدون زنبورعسل دنیا و محصولات آن از بین خواهد.در جهان گونه های بسیار زیادی وجود دارد که تنها یک نوع زنبور در کار تولید عسل و سایر کارهای مفید میباشد.زنبورعسل تنها گونهای از زنبوران است که عسل میسازد. این کار به وسیله ی زنبور عسل به گونه ای است که با ملاقات گلها شهدهای آن را جمع کرده و تولید عسل میکنند.برای این حشره نام های بسیار زیادی گذاشته شده مانند:
1-منگ
2-منج
3-گُنج
4-مگس انگبین
زنبورهای هر کندو بر اساس اندازه و کارایی به سه دسته تقسیم میشوند:
1-ملکه
2-زنبور نر
3-زنبور کارگر
یکی از زندگی باور نکردن این حشرا اجتماعیی بودن انهاست به طوری که حتی اگر در خارج از کندو دارای غذای کافی باشد به تنهایی نمیتواند زندگی کند.
این حشره ی کوچک همانطور که اشاره شده کارایی زیادی برای انسان و طبیعت دارد به طوری که در گرده افشانی و افزایش باروری محصولات کشاورزی و میوهها نقش اساسی داشته و بدون آن تقریبا رشد محصولات کشاورزی امکان پذیر نخواهد بود به همین خاطر سازمان جهانی(فائو) روز ۲۰ می هر سال را به عنوان «روز جهانی زنبور» نامگذاری کرده که در سراسر جهان مردم به خصوص زنبورداران و کشاورزان آن روز را جشن میگیرند.
سموم و آفت کش کشاورزی
آیا میدانستید در صورت ناهماهنگی بین زنبورداران و کشاورزان میتواند تلفات بسیار زیادی را برای هر دو به وجود بیاورد؟بعله این اتفاق به وسیله ی استفاده از آفت کش های کشاورزی از نوع حشره کش باشد و میتواند زنبورهای عسل را حین شهد آوری تلف کند.آفت کش های کشوارزی انواع مختلفی دارد که در بازار به صورت مایع، جامد یا گاز یافت میشود و برای نابودی آفتها به کار میروند.بعضی از این آفتهایی که برای کشتن انها از آفت کش استفاده میشود عبارتند از:
1-حشرات(زنبورعسل نیز جزو این دسته نابود میشود)
2-علفهای هرز
3-میکروبها
وظیفه ی آفتکشها چیست؟این محصولات برای کنترل ارگانیسمهایی که زیانآور شناخته میشوند، به کار میروند. به عنوان مثال پشههایی که ناقل بیمارهای مرگبار مانند:
1-ویروس نیل غربی
2-تب زرد
3-و مالاریا هستند را از بین ببرند.
توجه:آفت کش های کشاورزی میتوانند زنبورها و مورچههایی که عامل بروز حساسیت هستند را نیز از بین ببرند.
انواع آفات کش در بازار
1-علف کش
2-حشره کش
3-قارچ کش
4-باکتری کش
5-نماتد کش
6-موش کش
7-راب کش
8-جونده کش
9-جلبک کش
10-تدخین کش(مواد سم خود خاک)
11-کشنده تخم: برای از بین بردن حیواناتی که در مزارع تخم میگذارند به کار میرود
تاثیر آفت کش بر زنبورهای عسل
آفت کش های با توجه به اینکه سود زیادی را با کشتن جانوران مضر برای کشاورزی به نفع کشاورزان میرسانند،میتواند به همان اندازه به خود انسان ها و بر کیفیت محصولات نیز اثر بگذارد.با ورود آنها به دریاچهها و رودخانهها، موجب آلوده شدن منابع آبی میشود.از طرف دیگر بارش باران اسیدی و از بین رفتن جانداران آبی به دلیل افزایش میزان اسید موجود در آب، از دیگر عوارض استفاده از آفت کش هاست.
از همه مهمتر این آفت کش ها تهدید بزرگی بر زنبورهای کنار زمین های کشاورزی میباشد.زیرا زنبورهای عسل از روی غریزه گلهای واقع در یک محدوده چندین کیلومتر مربعی را ملاقات می کنند و قطعا یکی از محل های پر رفت و امد این حشرات زمین های کشاورزی اطرفا خود است که در صورت سم پاشی شدن از نوع حشره کش میتواند کل زنبورستان را از بین ببرد.
با توجه به این که اکثر زنبورهای داخل کندو به شهد اوری مشغول نیستند،زنبورهایی هم که به سمت گلهای سم پاشی شده میروند ،در صورت آلوده شدن انها وارد کندو شده و در شب که شهد دهان به دهان میشود،میتواند کل زنبورهای کندو را از بین ببرد.
یک نمونه زنبورستان کشته شده توسط سم پاشی بی موقع در شهرستان خوی را مشاهده میکنیم:
نتیجه گیری
کشاورز و زنبوردار باید هم دیگر را از این کار بسیار مهم مطلع سازند تا هر دو متضرر نشوند ،برای اینکار میتوانند گزینه های زیر را انجام دهند:
1-شماره تماس هم دیگر را داشته باشند
2-با یک تابلو به عنوان هشدار که از سم حشره کش استفاده شده است
3-در زمان گرده افشانی کشاورز نباید از سم حشره کش استفاده نماید.
بدون دیدگاه